Spor ayakkabı denince hemen hepimizin aklına ilk gelen markalardan biri Nike! Sen de yaklaşık 60 yıllık tarihiyle; özgün, konforlu ve havalı tasarımlarıyla; ilham verici hikâyesiyle fark yaratan markayı daha yakından tanımak ister misin? Cevabın, “Evet!” ise doğru yerdesin! Nike kuruluş tarihinden isim hikâyesine ve logo tasarımına kadar merak uyandıran tüm detaylara birlikte göz atalım.
Sıfırdan Zirveye: Nike Kuruluş Tarihi
Bugün tüm dünyanın sayılı ayakkabı markaları arasında olan Nike‘nin tam anlamıyla bir sıfırdan zirveye başarı hikâyesi olduğunu söylememiz mümkün. İşte adım adım kuruluş hikâyesi:
Girişimcilik Yolunda İlk Adımlar
1938 yılında dünyaya gelen Phil Hampson Knight, Oregon Üniversitesinden sonra Stanford İşletme Yüksek Okuluna kaydoldu. Burada bir atlet olmasının da etkisiyle işletme dersi için spor ayakkabılara odaklanan bir çalışma hazırladı. Bu çalışmanın Knight’ın spor ayakkabı işine ilgi duymasında ve markanın doğuşunda büyük önemi olduğu aşikâr! Phil Knight, 1962 yılından sonra üniversiteden işletme alanında yüksek lisans diploması alarak mezun oldu ve Japon ayakkabılarını yerinde görmek istedi. Yolu Japonya’nın Kobe şehrine düştü. Burada yüksek kaliteli ve düşük maliyetli Japon marka Onitsuka Tiger koşu ayakkabılarıyla tanıştı. Markayla iletişime geçerek tasarımların distribütörlüğünü üstlendi.
İlgini çekebilir: Asics Nasıl Kuruldu?
Nike Kuruluşu İçin Temeller Atılıyor
Ayakkabıların Amerika’ya ulaşması biraz zaman aldı. Knight, ilk ayakkabı örnekleri eline geçtikten sonra antrenörü olan ve onlarca olimpiyat sporcusu yetiştiren Bill Bowerman’a bu spor ayakkabılardan gönderdi. Bowerman’ın ayakkabıları çok beğenerek Knight’a ortaklık teklif etmesiyle Blue Ribbon Sports’un yani Nike markasının temellerinin atıldığını söyleyebiliriz. Tarih o zaman tam olarak 25 Ocak 1964’ü gösteriyordu ve lokasyon da Oregon’du.
Yükselişe Geçme Vakti!
Bowerman, Tiger ayakkabıların geliştirilmesinden Knight ise satıştan sorumluydu. Hatta 1965 yılında Bowerman’ın Tiger’a yeni bir tasarım önermesi kırılmanın başlangıcı sayılabilir. Bowerman’ın inisiyatifiyle geliştirilen Tiger Cortez 1967 yılında piyasaya sürüldü ve çok büyük popülerlik kazandı. Ayakkabılar 1968’deki Meksika Olimpiyatları sayesinde en çok satan ürünlerde zirveyi yakaladı. Bu başarı sonun başlangıcı oldu.
Tamamen Yeni ve Bağımsız Bir Marka
Japon Onitsuka Tiger markasıyla Blue Ribbon Sports arasındaki bağlar 1971’de tamamen koptu. Hâkim kararıyla her iki firma da Tiger Cortez’i kendi markası altında pazarlama hakkı kazandı. Bu ayrılıktan sonra Blue Ribbon Sports isminin değiştirilmesi gündeme geldi ve yeni bir isim arayışı başladı.
Nike İsmi Nereden Geliyor?
Blue Ribbon Sports yerine Knight marka için çok sevdiği pop grubu “The 5th Dimension”a gönderme olarak “Dimension Six” ismini düşünüyordu. Bunun dışında Peregrine ve Bengal gibi isim önerileri olsa da markanın ilk personeli olan Jeff Johnson’ın fikri olan Nike kabul gördü.
Nike, Yunan mitolojisinde zafer tanrıçasıdır. İnsan görünümünde tasvir edilen Nike, çok hızlı uçabilir ve koşabilir. Bu özellikleri göz önünde bulundurduğumuzda Nike anlamı itibarıyla markaya çok yakışan ve onu yansıtan bir isim olmayı başarmış!
Nike Logosu Nasıl Hazırlandı?
Nike logo hikâyesi de markayla ilgili en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Carolyn Davidson adlı bir öğrenci, daha önce de bahsettiğimiz Yunan zafer tanrıçasının kanatlarından ilham alarak markanın ikonik logosunu tasarladı. Nike logosunu yaratan Carolyn Davidson’a markanın gelişip büyümesi sonucunda 1983 yılında Knight tarafından düzenlenen partide hisse verildi.
Hız Kesmedi: Dünden Bugüne Durmadan Gelişti
Markanın kuruluş dönemini incelediğimize göre dilersen biraz da yükselme dönemine göz atalım:
- Yıl 1976’ya geldiğinde marka daha fazla büyümeye çoktan hazırdı! Bir reklam şirketiyle anlaştılar ve şirket, Nike’nin ilk reklamlarından olan “Bitiş Çizgisi Yok (No Finish Line)” isimli projeyi hazırladı.
- Marka 1979 yılında giyim sektörüne de giriş yaptı. Farklı spor kıyafetleri üretti. İlk favori parçalardan biri Windrunner ceketti.
- Markanın yaptığı pazarlama stratejileri başarılı oldu ve 1980 yılında marka, %50’lik pazar payını ele geçirdi. Aynı yıl halka arz edildi.
- Şirket 1984 yılında Michael Jordan’la iş birliği yaptı. Basketbolcu için Air Jordan 1 ayakkabısı tasarlandı.
- Marka tarafından 1987 yılında Air Max 1’den başlanarak yeni bir ayakkabı serisi üretildi ve tasarım tüm dünyada yankı uyandırdı.
- Bugün hâlâ kullanılan ve dikkat çeken ikonik slogan, bir kampanya için 1988 yılında ortaya atıldı: Just Do It.
Marka sonraki dönemde alanında yetenekli ve tanınırlığı yüksek birçok sporcuyla çeşitli anlaşmalar yaptı. Paten, kaykay, tenis ve basketbol gibi sporlar için özel tasarımlar üretildi. Bugün de tüm dünyada spor ayakkabı ve kıyafet için en büyük tedarikçiler arasındaki konumunu koruyor.
Bu yazımızda markanın kuruluşuna dair detaylı bilgilere değindik. Sen de hiç yoktan büyük emeklerle var edilen markadan alışveriş yapmak istersen FashFed’in zengin Nike kategorisini inceleyebilirsin.
